Wpływ snu na zdrowie człowieka

Jak powszechnie wiadomo, sen odgrywa bardzo ważną rolę w życiu człowieka. Jest podstawową potrzebą fizjologiczną. Jego niedobór  może zaburzyć właściwe funkcjonowanie organizmu. Sen wpływa bowiem na poprawę samopoczucia zarówno fizycznego, jak
i psychicznego. Jest ważny zwłaszcza dla odbudowy układu nerwowego oraz regeneracji
i prawidłowego funkcjonowania wielu innych układów, a także organów i narządów. Pod pojęciem zdrowego snu należy zestawić ze sobą jego jakość oraz odpowiednią ilość przespanych godzin.

Od czego uzależniona jest jakość snu?

Jakość snu uzależniona jest przede wszystkim od materaca. Zapewniając komfort
i wygodę, będące elementami warunkującymi należyty wypoczynek i zdrowy sen, materac jest podstawowym elementem sypialni, przyczyniającym się do uśmiechu po przebudzeniu. Indywidualnie dopasowany do naszych potrzeb odciąża bowiem kręgosłup, co pozwala na relaks po ciężkim dniu. Aby zagwarantować sobie zdrowy sen, nie zaleca się stosowania grubych poduszek, zmuszających nas do przyjmowania pozycji półleżącej, gdyż wysoko uniesiona głowa utrudnia oddychanie, pociągając za sobą ryzyko niedotlenienia i problemów z sercem. Ponadto układanie ręki pod głową, mimo pozornej wygody, obciąża splot ramienny, prowadząc z czasem do dysfunkcji barku.

Skąd wiadomo, jaka długość snu jest odpowiednia?

Sen złożony jest z pięciu cykli, trwających po 90 minut, co po przemnożeniu daje 450 minut, czyli 7,5 godziny. Długość cykli może jednak nieznacznie różnić się od siebie –
u jednej osoby mogą trwać one dłużej, u innej nieco krócej. Aby przekonać się o tym, jaka długość snu jest dla nas odpowiednia, warto na początek przesypiać wspomniane wyżej 7,5 godziny. Należy odliczyć 7,5 godziny od pory codziennej pobudki, co wyznaczy nam czas, kiedy powinniśmy położyć się do łóżka. Dla przykładu – przy codziennej pobudce o godzinie 6:00, należy kłaść się o 22:30. Czynność należy powtarzać przez około 10 dni. Jeżeli po tym czasie będziemy budzić się zanim usłyszymy budzik, to znak, że długość naszego snu jest wręcz idealna. W przeciwnym razie należy spróbować kłaść się o pół godziny wcześniej
i powtórzyć próbę.

Wypoczynek każdego dnia o tej samej porze, unikanie ciężkich posiłków, alkoholu
i kawy przed snem czy lekkostrawna kolacja najpóźniej 3 godziny przed położeniem to tylko niektóre czynniki warunkujące zdrowy sen. Nie bez znaczenia jest także regularne wietrzenie sypialni oraz właściwa temperatura otoczenia, nie przekraczająca 22^oC. Przy problemach z zaśnięciem pomocne mogą okazać się stopery (nie należy jednak stosować ich zbyt często ze względu na ryzyko infekcji uszu), spokojna muzyka czy ulubiona książka. Przed snem należy ograniczyć korzystanie z telewizora, komputera czy smartfona, gdyż zbędne informacje pobudzają nasz umysł. Uprawianie sportu również należy odłożyć na wczesne godziny poranne, gdyż pobudzenie organizmu na skutek wysiłku wcale nie ułatwia zasypiania. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie wypicie szklanki ciepłego mleka czy ziołowej herbaty.

Sen a zdrowie

Człowiek wyspany zaczyna dzień z uśmiechem. Dzięki temu jest o wiele bardziej kreatywny. Mózg w czasie snu przeorganizowuje bowiem wspomnienia, co z kolei powoduje wzrost kreatywności, niezbędnej w codziennym życiu, zwłaszcza w szkole czy miejscu pracy. Sen wpływa również na poprawę pamięci. Nawet podczas krótkiej drzemki umysł pracuje intensywnie, dlatego też warto na koniec nauki zdrzemnąć się choćby przez krótką chwilę, by po przebudzeniu szybciej przyswoić wiedzę. Co więcej – odpowiednia jakość snu przekłada się na lepsze wyniki w sporcie, wzrost wytrzymałości i spadek poziomu zmęczenia.

Niedobór snu lub zaburzenie jego jakości może przejawiać się niewłaściwą pracą układu nerwowego. Zjawisko to zaobserwować można jako rozkojarzenie, zdenerwowanie, zaburzenia koncentracji czy problemy z zapamiętywaniem. Znacznie spada szybkość reakcji, co ma ogromne znaczenie podczas prowadzenia pojazdów.

Odpowiednia długość snu jest najlepszym lekarstwem na stres, z którym każdy z nas mierzy się każdego dnia. Ponadto sen obniża ciśnienie krwi i poziom złego cholesterolu,
a także zapobiega depresji, powodując myślenie pozytywne. Dzięki niemu spada poziom drażliwości i rzadziej pojawiają się wahania nastroju. Co więcej – sen przyczynia się w dużej mierze do regeneracji naszego mózgu i większej kontroli masy ciała. Planując dietę należy uwzględnić czas na sen, gdyż zarówno sen, jak i metabolizm, kontrolowane są przez te same obszary mózgu. Nie należy zapominać o tym, że sen poprawia zdolność zapamiętywania
i koordynację ruchową. Wypoczynek jest zatem konieczny do efektywnej pracy.

Sen w dużej mierze wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego. To właśnie w czasie snu organizm zwalcza infekcje, broniąc się przed atakiem bakterii czy wirusów. Należy także pamiętać, że podczas snu wydzielany jest hormon wzrostu, uspokaja się rytm serca, a oddech ulega pogłębieniu. Poprawia się stan skóry, a organizm nabiera większej zdolności do usuwania toksyn.

Długotrwale zarywane nocki mogą przyczynić się do rozwoju cukrzycy, otyłości, obniżenia koncentracji, pojawienia się stanów lękowych i zaburzeń emocjonalnych czy pogorszenia sprawności umysłowej, a tym samym spadku wydajności w pracy czy szkole nawet o połowę.

Kluczową rolę dla jakości naszego snu odgrywają ostatnie chwile przed zaśnięciem. Pozytywne myśli, marzenia i wizualizowanie własnego szczęścia sprawia, że kolejny dzień rozpoczniemy z uśmiechem na ustach.

Nie da się zaprzeczyć temu, że sen odgrywa bardzo istotną rolę w życiu człowieka. Konieczne jest zatem, przy planowaniu czynności dnia codziennego, znalezienie czasu na odpoczynek, gwarantujący poprawę jakości życia i uśmiech od ucha do ucha